Mamy stosunkowo niskie bezrobocie

Stopa bezrobocia na terenie miasta Krosna wynosi 9,8% i jest jedną z niższych w kraju - wynika z informacji o lokalnym rynku pracy, którą na ostatniej sesji Rady Miasta przedstawiła Regina Chrzanowska - kierownik Powiatowego Urzędu Pracy w Krośnie. Publikujemy obszerny fragment tej informacji.

Na terenie obu powiatów [miasto Krosno i powiat ziemski krośnieński - przyp. red.] zamieszkuje 82 200 osób (w tym: 32 200 w Krośnie) w wieku aktywności zawodowej (bez służb mundurowych i straży). W zatrudnieniu pozostaje 70 tys. osób (w tym: 29 000 w Krośnie), z tego poza rolnictwem indywidualnym 42,9 tys. osób (w tym: 27 800 w Krośnie), a w rolnictwie indywidualnym 27,1 tys. osób (w tym: 1 200 w Krośnie).

Głównymi czynnikami, które determinują bezrobocie jest kondycja gospodarcza kraju i regionu oraz kwestia nie dostosowania rozmiarów struktury kształcenia kadr kwalifikowanych do potrzeb gospodarki narodowej, tj. dysproporcja między edukacją a pracą w ujęciu globalnym. Ogromne znaczenie ma tu też wchodzący na rynek pracy wyż demograficzny z przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych.

Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Krośnie na koniec grudnia wynosi 12,2 (w tym: 3,2 z Krosna) tysięcy osób i jest niższa o 1200 osób w porównaniu do stanu na koniec grudnia 2001 roku. Stopa bezrobocia na koniec listopada (dla obu powiatów) wynosiła 14,8% i jest o 3% mniejsza od średniej stopy bezrobocia w kraju: 17,8% (16,5% podkarpackie). Stopa bezrobocia na terenie powiatu Miasto Krosno wynosi 9.8% i jest jedną z niższych w kraju.

Wzrasta natomiast liczba osób zarejestrowanych ze statusem osób pobierających zasiłki i świadczenia przedemerytalne. Aktualnie wypłacamy świadczenia przedemerytalne ponad 2500 osobom.

Natomiast prawo do zasiłku dla bezrobotnych posiada zaledwie 1018 osób (399 kobiet), tj. 8,3%. Po utracie prawa do pobierania świadczeń rentowych zarejestrowało się ponad 2000 osób z terenu działania PUP Krosno.

Bezrobotni

Poziom wykształcenia:

POWIAT ZIEMSKI

Wyższe	Średnie zawodowe	Średnie ogólne	Zasadnicze zawodowe	Podstawowe i niepełne
289	2150	318	3423	2796
3,2%	23,7%	5,3%	37%	31%
Razem: 8976 bezrobotnych, stopa bezrobocia 18%

MIASTO KROSNO (POWIAT GRODZKI)

Wyższe	Średnie zawodowe	Średnie ogólne	Zasadnicze zawodowe	Podstawowe i niepełne
202	928	195	870	1005
6,3%	29,0%	6,1%	27,2%	31,4%
Razem: 3200 bezrobotnych, stopa bezrobocia 9,8%

Z liczby 12 200 zarejestrowanych aż 8 100 osób, czyli prawie 70% ogółu zarejestrowanych posiada bardzo niskie kwalifikacje zawodowe. Z tej liczby prawie 4000 osób posiada wykształcenie podstawowe i niepełne podstawowe.

Prawie połowa zarejestrowanych osób nigdy nie pozostawała w zatrudnieniu lub ma staż pracy mały i wieloletnie przerwy w zatrudnieniu.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że główną przyczyną bezrobocia w powiecie, oprócz niedostatecznej liczby nowych miejsc pracy w zawodach nie wymagających kwalifikacji jest przede wszystkim niski poziom wykształcenia i brak odpowiednich umiejętności do wykonywania pracy na stanowiskach oferowanych przez pracodawców na lokalnym rynku pracy. Duże znaczenie ma również mała mobilność zarejestrowanych bezrobotnych oraz niechęć do zmian oraz postawy roszczeniowe. Liczba takich osób systematycznie wzrasta, przy jednoczesnym spadku ofert pracy przy pracach prostych.

Osoby te praktycznie nie mają żadnych szans na zatrudnienie, pracodawcy poszukują kadr wykwalifikowanych, aktywnych i z motywacją do zmian w sferze zawodowej.

Pracodawcy

Rynek pracy na terenie działania PUP Krosno charakteryzuje się dużym stopniem uprzemysłowienia (z dominującymi dziedzinami przemysłu chemicznego, szklarskiego, elektromaszynowego, drzewno-meblarskiego, paliwowego i spożywczego) oraz stosunkowo dużą różnorodnością świadczonej działalności usługowej i handlowej (dla której istotne znaczenie posiada handel przygraniczny prowadzony w oparciu o istniejące targowiska i giełdy).

Do charakterystycznych cech tego obszaru rynku należy zaliczyć:
• kontynuację procesów restrukturyzacji przedsiębiorstw o dominującej pozycji na rynku, powodującą konieczność redukcji zatrudnienia,
• zdecydowaną przewagę małych podmiotów gospodarczych zatrudniających do 5 pracowników, które nie planują zwiększenia produkcji, czy świadczonych usług, a tym samym zwiększenia zatrudnienia,
• spadek ilości pozyskiwanych ofert pracy stałej i przy pracach prostych, a takiej pracy poszukują nasi klienci,
• niewielką ilość powstających nowych miejsc pracy - zgłaszane oferty pracy w większości dotyczą wymiany pracowników,
• niskie i nie odpowiadające wymaganiom pracodawców kwalifikacje potencjalnych pracowników,
• nadmierna dominacja zatrudnienia w rolnictwie (odsetek pracujących w rolnictwie jest o ponad 20% wyższy od średniej krajowej),
• duże rozdrobnienie obszarowe gospodarstw rolnych, gorsze warunki upraw, wyższe od przeciętnych w kraju koszty produkcji rolniczej oraz niezadowalający stan usług okołorolniczych.

Na obszarze działania PUP Krosno funkcjonuje ponad 11,2 tys. podmiotów gospodarczych, z tego ok. 60% w mieście Krośnie. Większość to podmioty jednoosobowe lub zatrudniające do 5 osób.

Podmioty te zatrudniają łącznie 35 850 osób (dane z WUS): w tym pow. grodzki 24 492, pow. ziemski 11 358. Ponadto, 27,6 tys. pracuje w rolnictwie, w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Razem pracujący na terenie działania urzędu to 63 450 osób (bez służb i straży). Kilka tysięcy mieszkańców obu powiatów pracuje poza terenem działania PUP Krosno.

W roku ub. 6 zakładów pracy zgłosiło zapowiedzi zwolnień grupowych, łącznie 356 osób. Ostatecznie zwolniono 287 mieszkańców obu powiatów. Prawie wszystkie zwalniane grupowo osoby posiadają uprawnienia do świadczeń przedemerytalnych. Zwolnienia pracowników dotyczą w 80% sektora publicznego i przekształconych w latach ubiegłych dużych państwowych zakładów przemysłowych, rolniczych oraz administracji i ochrony zdrowia.

Pracodawcy bardzo niechętnie i ostrożnie udzielają informacji na temat planów zmniejszenia lub zwiększenia zatrudnienia.

Najbardziej poszukiwani przez pracodawców byli:
• Specjaliści w następujących grupach zawodowych: projektanci i analitycy systemów komputerowych, inżynierowie budownictwa, inżynierowie mechanicy, obsługa biznesu, ubezpieczeń, specjaliści ds. marketingu i handlu, farmaceuci, inżynierowie, nauczyciele informatyki i języków obcych.
• W grupie techników i średniego personelu: technicy budownictwa, technolodzy drewna, mechanicy oraz księgowi.
• W grupie robotników: murarze, betoniarze, cieśle, dekarze, ustawiacze i operatorzy obrabiarek sterowanych numerycznie, formowacze wyrobów szklanych, piekarze i cukiernicy, stolarze i szwaczki.
• w sektorze usług – sprzedawcy z umiejętnościami marketingowymi, ochroniarze, fryzjerzy, kucharze, kelnerzy, opiekunowie pielęgniarsko-medyczni osób starszych.

Pracodawcy jednogłośnie stwierdzali bardzo duże trudności przy rekrutacji pracowników w w/w grupach zawodowych. Kandydatów było niewielu (dot. wysokiej klasy specjalistów) lub ich poziom przygotowania zawodowego nie odpowiadał oczekiwaniom pracodawcy. Dodatkowo zwracano uwagę na dwie kwestie: motywacje do podjęcia pracy i wygórowane oczekiwania płacowe.

Z informacji uzyskanych podczas wizyt w zakładach pracy przez pośredników pracy można spodziewać się wzrostu zatrudnienia w przemyśle szklarskim i drewno-meblarskim (szczególnie) oraz maszynowym. W usługach natomiast największy planowany jest wzrost zatrudnienia w branży gastronomicznej, rozrywkowej i stolarstwie.

Największy spadek zatrudnienia planowany jest:
• w grupie zawodowej pracowników biurowych - referentów ekonomicznych i finansowych (centrale bankowe i inne sprywatyzowane instytucje likwidują stanowiska „urzędnicze” w oddziałach), co jest szczególnie niepokojące ze względu na fakt, że osoby w tych zawodach stanowią istotny odsetek w populacji bezrobotnych z wykształceniem policealnym, średnim zawodowym a nawet wyższym,
• oraz grupie pracowników przy pracach prostych, ślusarzy, mechaników maszyn i urządzeń, kaletników, obuwników, przygotowywaczy włókna i przędzarzy.

Stan danych na dzień 31 grudnia 2002 r.