Miasto chce współpracować z NGO-sami

Na ostatniej sesji Rady Miasta (26.02) władze zrobiły ogromny krok w kierunki społecznego rozwoju Krosna. Radni uchwalili bowiem uchwałę w sprawie współpracy z organizacjami pozarządowymi. Uchwała reguluje przede wszystkim warunki udzielania dla nich dotacji.

Organizacje pozarządowe (z ang. NGO – Non-Government Organization) to głównie wszelkie stowarzyszenia i fundacje. Nie są nastawione na zysk, a ich cele i sposoby działania służą jakiejś społeczności. Organizacje te tworzą trzeci sektor zwany społecznym (pierwszy – państwowy i samorządowy; drugi – prywatny).

Jak ważną rolę spełniają NGO w Krośnie, nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Kilka przykładów. Unia Przedsiębiorców i Właścicieli Nieruchomości organizuje co roku Wigilie i Wielkanoc dla ubogich, Stowarzyszenie Pomocy Niematerialnej „Szansa” realizuje projekty służące m.in. osobom bezrobotnym, Oratorium „Twój Dom” prowadzi zajęcia dla dzieci i młodzieży. I w końcu portal – jest prowadzony przez Stowarzyszenie „Krosno tętniące życiem”. Wszystkie te stowarzyszenia to właśnie organizacje pozarządowe. Gdyby nie one, nikt ich by nie wyręczył w działaniach, które realizują.

Samorząd ma obowiązek współpracować z organizacjami pozarządowymi na podstawie art. 7 pkt. 19 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Dotychczas jednak (w ciągu ostatnich 8 lat) ta współpraca była fikcją. Na przykład, miasto nie chciało słyszeć o przyznaniu bezpłatnie lokalu komunalnego na Biuro Porad Obywatelskich (bezpłatne porady prawne dla osób, których nie stać na opłacenie prawników). Najgorzej sytuacja wyglądała z przyznawaniem dotacji dla organizacji pozarządowych. Pieniądze rozdzielane były w sposób niejasny, na zasadzie czyjegoś „widzimisie”, bez czytelnych kryteriów i przejrzystych reguł. Taka sytuacja rodziła wręcz podejrzenia o korupcję.

Nowe władze miasta postanowiły zrobić z tym porządek. Uchwała, którą przyjęli radni, określa jasno zasady przyznawania dotacji dla organizacji pozarządowych, które zaspokajają potrzeby miasta i jego mieszkańców.

Uchwała mówi, że wartość współfinansowanego jednego projektu nie może być większa niż 100 000 zł, a wnioskowana kwota dotacji może wynosić maksymalnie 70% całkowitych kosztów projektu. Z budżetu miasta Krosna mogą być udzielane dotacje na realizację zadań zgodnych z potrzebami jego mieszkańców i priorytetami ustalonymi przez Radę Miasta, a w szczególności dotyczących:
a) pomocy społecznej,
b) ochrony zdrowia,
c) przeciwdziałania patologiom społecznym,
d) oświaty i edukacji,
e) wypoczynku dzieci i młodzieży,
f) kultury i sztuki,
g) ekologii i ochrony środowiska,
h) sportu i turystyki,
i) promocji i rozwoju miasta.

Cała procedura wygląda następująco. Prezydent podaje do publicznej wiadomości terminy składania wniosków oraz zakres zadań, które mogą być sfinansowane. Wnioski składane będą do Urzędu Miasta, gdzie odpowiedni Wydział będzie je merytorycznie opiniował i przedkładał Skarbnikowi Miasta. Decyzję w sprawie wyboru projektów podejmuje Prezydent, który wnioskuje do Rady Miasta o udzielenie dotacji na ich realizację.

Prezydent nie może jednak przyznać dotacji na zasadzie „widzimisie”. Musi kierować się następującymi kryteriami:
1) merytoryczną wartością projektu, jego zbieżnością z hierarchią potrzeb i zadań miasta,
2) korzyściami płynącymi dla mieszkańców miasta,
3) kosztami projektu, w tym wysokością wkładu własnego organizacji i udział innych źródeł finansowania (np. fundusze unijne),
4) dokonaniami organizacji w realizacji podobnych przedsięwzięć,
5) dotychczasową współpracą z samorządem i jego agendami,
6) współpracą z innymi instytucjami publicznymi,
7) zgodnością celów projektu z celami statutowymi organizacji,
8) merytorycznymi wskaźnikami oceny skuteczności zgłaszanych projektów (np. ile osób skorzysta ze szkoleń).

Prezydent obowiązkowo będzie musiał podać do publicznej wiadomości informację o wykorzystaniu dotacji udzielonych NGO na realizację zadań miasta.

Uchwała rozwiązuje też dwie ważne kwestie. Po pierwsze, otwiera drzwi organizacjom pozarządowym w kwestii pozyskiwania funduszy unijnych. Organizacje borykają się często z problemem zagwarantowania wkładu własnego do projektów finansowanych z funduszy unijnych. Pieniądze miejskie mogą ten problem rozwiązać. Po drugie, uchwała jasno i przejrzyście reguluje kwestie wydatkowania publicznych pieniędzy dla organizacji pozarządowych. Jest to jedna z regulacji antykorupcyjnych, którą przewiduje model przejrzystej gminy opracowany przez Fundację Batorego.