W CDS: Śląsk chwali się pięknym szkłem

Nietuzinkowe wzory autorstwa wybitnych projektantów. Doskonali w swoim fachu hutnicy. Wyrafinowane zdobnictwo. Szkło o światowej renomie. Krosno? Nie tym razem. Od piątku (6.02) w CDS zobaczyć można ponad 160 szklanych "perełek" z Dolnego Śląska.

Najlepsi hutnicy i projektanci, najwyższa jakość, międzynarodowe nagrody... Krośnieńska huta? Nie. Tym razem CDS zaprasza na wystawę o szkle z Dolnego Śląska

Na pierwszy rzut oka nie ma różnicy: to szkło i tamto szkło, technika wykonania i zdobienia ta sama, kieliszek jak kieliszek, kolory też podobne.

Tylko, że: – To jest szkło o zupełnie innej stylistyce, z wyraźnymi wpływami kultury niemieckiej. Przeznaczone było dla arystokracji i bogatego mieszczaństwa. Tutaj nigdy takiego szkła nie było, bo w krośnieńskiej hucie zawsze produkowano dla masowego odbiorcy. Tak Hanna Wajda-Lawera, kustosz Centrum Dziedzictwa Szkła, opisuje najważniejsze różnice pomiędzy szkłem z Krosna, a tym, które powstawało w hucie Josephine w Szklarskiej Porębie.

81 – o tyle lat karkonoski zakład starszy jest od huty w Krośnie. Historia przemysłu szklarskiego na tamtym terenie jest jednak o wiele dłuższa. Pierwsze zakłady powstawały na Dolnym Śląsku już w XIV w. Były to tzw. wędrowne huty leśne: piec pod prowizorycznym dachem, kilku hutników, kilkanaście osób do pomocy, drwale wyrębujący las na opał do pieców, zanieczyszczone, lekko przebarwione szkło o prostych formach, które sprzedawano w okolicznych miejscowościach i zysk, którym się dzielono.

Huta Jospehine w Szklarskiej Porębie była o 81 lat starsza od zakładu w Krośnie. Produkowała szkło przede wszystkim dla bogatego mieszczaństwa i arystokracji

W 1842 r., w zbudowanej w Szklarskiej Porębie hucie Jospehine rozpalono piece i rozpoczęto produkcję. Dzięki doskonałej kadrze – projektantom, hutnikom i zdobnikom – oraz szerokiemu wachlarzowi technik produkcji i dekoracji szkła, zakład błyskawicznie zdobył wielką renomę i wiele międzynarodowych nagród.

Po II wojnie światowej Szklarska Poręba została włączona do Polski. Większość niemieckich mistrzów hutnictwa wyjechało. Reszta została, aby przyuczać do zawodu Polaków napływających z różnych części kraju.

W latach 90. XX w. huta podzieliła los wielu innych zakładów w całej Europie. Została zamknięta. Przemysł szklarski na Dolnym Śląsku właściwie umarł.

Przemysł hutniczy na Dolnym Śląsku rozwinął się w innym momencie historii, działał w innych warunkach, a szkło produkowano dla innego odbiorcy, dlatego nie można go porównywać z hutnictwem krośnieńskim

Ponad 160 – tyle eksponatów zobaczyć można na wystawie pt. "Huta Josephine w Szklarskiej Porębie na Śląsku w 1 połowie XX wieku", prezentowanej od piątku (6.02) w Centrum Dziedzictwa Szkła. – Ciężko tu wskazać perełki. Każde, naprawdę każde prezentowane tu szkło jest pojedynczym dziełem sztuki – zapewnia Hanna Wajda-Lawera. – Długa tradycja, bogate korzenie, bardzo wysokie walory estetyczne form i dekoracji. Na przykładzie tych eksponatów doskonale widać, że kiedyś produkcja szkła była ważnym działem rzemiosła artystycznego.

Wśród 10 najlepszych w Europie – do takiego grona zaliczana jest kolekcja szkła, którą posiada Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze. Dzieła prezentowane w CDS przyjechały do Krosna właśnie z tej placówki.

Czasu na zwiedzenie wystawy jest sporo, bo czynna będzie do maja. Miłośników szkła Muzeum Karkonoskie zaprasza jednak do Jeleniej Góry. Kolekcja zgromadzona w placówce należy do 10 najlepszych w Europie

– Najstarsze eksponaty pochodzą z końca XIX w., a najmłodsze datowane są na lata 50. XX w. Chcieliśmy pokazać mieszkańcom Krosna jak najszersze spektrum możliwości huty Josephine: różnorodność technik produkcji i zdobienia, form i kolorów. Mam nadzieję, że dzięki nim widzowie szybko zorientują się, na jak wysokim poziomie były szkła produkowane w Szklarskiej Porębie – tłumaczy wybór dzieł prezentowanych na wystawie Justyna Wierzchucka, kierownik Działu Szkła Artystycznego Muzeum Karkonoskiego. – Po prostu chcieliśmy się państwu pochwalić pięknem śląskiego szkła.

Wystawę można zwiedzać do 7 maja 2015 r.