Do 31.03: ''Nikifor malarz, Nikifor artysta'' - wystawa w Muzeum Podkarpackim

Muzeum Podkarpackie (ul. Piłsudskiego 16) zaprasza do obejrzenia wystawy "Nikifor malarz, Nikifor artysta", której wernisaż odbędzie się 8 lutego 2012 (środa) o godzinie 17.00 w Pałacu Biskupim. Wystawa potrwa do kwietnia.

Fragment jednej z prac Nikifora w charakterystycznym dla niego stylu

Wystawa "Nikifor malarz, Nikifor artysta" gromadzi te prace Nikifora z Krynicy, które najpełniej oddają jego charakterystyczny warsztat i tematykę, po którą najchętniej sięgał. Ekspozycja ma jak najpełniej oddawać jego wizję świata i przybliżyć ten świat odbiorcom.

Nikifor to wybitny malarz intuicyjny, który ukochał skrawek ziemi, na którym przyszło mu żyć i z największym oddaniem tworzył właśnie "pamiątki" z Krynicy. Fascynował się krynicką architekturą rezydencjalną - willami i pensjonatami, architekturą sakralną – cerkwiami, kościołami i synagogami, a nawet urzędami i dworcami. Uwieczniał również malownicze okolice miasta, wsie, stacyjki, pola i łąki, wszelkie urokliwe pejzaże doliny Popradu. To właśnie przelana na papier w fascynujących barwach, zamknięta w prostych liniach, miłość do małej ojczyzny przyniosła mu sławę, której nie oczekiwał i która nie była mu potrzebna. Nikifor był prawdziwym artystą z misją, swego rodzaju posłannikiem.

Chcąc "zobaczyć" Nikifora należy wyobrazić sobie jak na kamiennym murku przy ul. Pułaskiego w Krynicy siedzi skromny mężczyzna. Niski, elegancki, z drewnianym kuferkiem - swoim przenośnym warsztatem malarskim. Nie zawsze stać go na profesjonalne farby i pędzle, więc tworzy szkolnymi akwarelami, kredkami. Maluje na zwykłym papierze, na tekturkach, w szkolnych zeszytach, na szarym papierze pakunkowym, na kalkach i drukach sądowych. Najpierw szkicuje ołówkiem, później nakłada farby, składa wyuczony podpis i pieczęć. Ludzie spacerują, nie zwracając na niego uwagi. Mężczyzna jest prawie niewidzialny, scalony niemalże z urokliwym krajobrazem uzdrowiska.

Nikifor z Krynicy

W ten sposób powstało kilkadziesiąt tysięcy prac Nikifora. Jak to zazwyczaj bywa z wielkimi artystami, są niedoceniani za życia i na ich prace nie ma chętnych, a część zostaje bezmyślnie zniszczona. Bardzo długo nikt nie widział piękna ani wartości w dziwnych, prymitywnych obrazkach Nikiofra. Wielu uważało je długo za bezwartościowe bazgroły, a jego twórcę za upośledzonego psychicznie żebraka. Los się jednak odmienił, malarza-samouka dostrzegli i docenili malarze-profesjonaliści.

Zarówno wtedy, gdy był bezimiennym ulicznym artystą, omijanym i nierozumianym z powodu przykrej wady wymowy, i obecnie, gdy jego dzieła prezentowane są w europejskich stolicach, w tym w warszawskiej "Zachęcie", a wiersze o nim piszą Herbert czy Harasymowicz, on niezmiennie tkwi w tym samym miejscu, zaklęty w tym samym niezwykłym świecie.

Nikifor najchętniej malował akwarelą, czasami łączoną z temperą bądź farbą olejną, rzadziej używał kredek. Poszczególne elementy dokładnie obrysowywał cienką czarną kreską i tak okonturowane płaszczyzny wypełniał żywymi barwami nakładanymi prosto z tuby. Był mistrzem koloru, jego geniusz objawił się właśnie w ogromnej wrażliwości na barwy.

Większość przedstawionych na ekspozycji prac pochodzi z okresu powojennego, ze zbiorów kolekcjonerów prywatnych, Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, Muzeum Regionalnego w Jaśle oraz Muzeum w Bochni. Prace zostały dobrane tak, aby każdy odwiedzający wystawę bez trudu dostrzegł urzekającą naiwność, specyfikę i piękno dzieł Nikifora.