Do 24.12: ''Zwyczaje i tradycje adwentu'' w Piwnicy PodCieniami

Muzeum Rzemiosła w Krośnie – Piwnica PodCieniami (Rynek 5) zaprasza do odwiedzenia wystawy "Zwyczaje i tradycje adwentu". Wernisaż odbędzie się 22 listopada 2012 (czwartek) o godz. 17.00. Wystawa będzie czynna do 24.12.2012.

W kalendarzu tradycji polskich, adwent jest okresem szczególnym - decyduje o tym bogata symbolika wypełniająca ten czas. W miastach to głównie wieńce adwentowe wieszane w domach i świątyniach oraz czekoladowe kalendarze przeznaczone dla dzieci. O wiele bogatsza w tradycje adwentowe jest polska wieś.

Tam niegdyś trąbiono na adwent, spotykano się w domach na wspólnym darciu pierza, przędzeniu, haftowaniu lub szyciu. W nastrój tajemnicy wprowadzała "szara godzina" – nocne opowieści o duchach, strzygach, topielcach, czarownicach, czarach, smokach i ukrytych w ziemi skarbach. Symbolem adwentu, który chyba najtrwalej wpisał się w kulturę polską są roraty – uroczyste msze odprawiane o świcie ku czci Najświętszej Maryi Panny. Widok dzieci idących do kościoła i niosących zapalone lampiony chyba najbardziej kojarzy się z tym okresem w kościele katolickim.

Dawne bogactwo zwyczajów adwentowych należy obecnie do rzadkości i nieuchronnie odchodzi w zapomnienie. Celem wystawy przygotowanej przez Muzeum Rzemiosła jest przybliżenie tradycji adwentowych – tak bliskich naszym przodkom.

W obrzędowości sakralnej adwent jest czasem przełomu i przygotowania do obchodów jednego z najważniejszych świąt kościelnych – Bożego Narodzenia. Stąd dawniej powiadano: "Narodzenie – adwent czyni".

W kulturze ludowej adwent jako czas przełomu jesieni i zimy był głównie okresem odpoczynku i wyciszenia. Dla rolników był to okres wytchnienia po ukończonych ciężkich pracach polowych. Ale z drugiej strony stawał się okresem wzmożonego życia towarzyskiego, czemu sprzyjały spotkania podczas długich jesiennych wieczorów.

Adwent to czas, w którym w sposób szczególny krzyżuje się sacrum i profanum. Czas zadumy i postu był jednocześnie czasem intensywnych "imprez" o pogańskim charakterze. Z obchodami św. Katarzyny i św. Andrzeja wiązały się tradycje wróżb "matrymonialnych" dla panien i kawalerów, a w dniu św. Łucji broniono się przed najazdem czarownic i jednocześnie wróżono pomyślność plonów na przyszły rok. Pośród czterech tygodni pełnych powagi odnaleźć można również chwile radości, gdy św. Mikołaj przynosi dzieciom prezenty i gdy górnicy dostają specjalną dyspensę na wielką imprezę barbórkową.

Eksponaty prezentowane na wystawie "Zwyczaje i tradycje Adwentu" pochodzą ze zbiorów: Muzeum Rzemiosła w Krośnie, Muzeum Okręgowego w Tarnowie – Muzeum Etnograficzne, Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie, Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce oraz Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu.